Czata

Czata, zwana również czatem, to forma komunikacji tekstowej prowadzonej w czasie rzeczywistym za pośrednictwem sieci komputerowych. Użytkownicy wymieniają wiadomości na jednym kanale, w grupie lub w prywatnych konwersacjach. W praktyce czaty występują jako publiczne chat roomy, okna czatu w serwisach społecznościowych oraz aplikacje komunikacyjne umożliwiające dwustronne i grupowe rozmowy. Cechami charakterystycznymi są natychmiastowy charakter wiadomości, obecność użytkowników online oraz możliwość śledzenia czasu wysłania i dostarczenia wiadomości.

Historia czatów sięga wczesnych systemów tekstowych umożliwiających rozmowy w czasie rzeczywistym. Wśród nich były sieciowe czaty w systemach BBS, a następnie IRC (Internet Relay Chat), opracowany w 1988 roku, który stał się popularny wśród programistów i entuzjastów sieci. W latach 90. i 2000. nastąpił szybki rozwój usług opartych na stronach WWW i mobilnych aplikacjach, które łączyły czaty z plikami, emotikonami i powiadomieniami.

Różnorodne są typy czatów: czaty publiczne, prywatne, czaty grupowe i rozmowy jeden na jeden. Zasady i funkcje różnią się w zależności od platformy: moderacja, możliwość raportowania treści, blokowanie użytkowników, edycja i usuwanie wiadomości. Stosowane protokoły obejmują IRC i XMPP (Jabber), a także nowoczesne rozwiązania oparte na WebSocketach i chmurze. Bezpieczeństwo zależy od zastosowanego szyfrowania i polityk prywatności; niektóre platformy oferują szyfrowanie end-to-end.

Zastosowania czatów obejmują edukację, obsługę klienta, media społecznościowe oraz codzienną komunikację. Czaty bywają przedmiotem badań nad prywatnością, ochroną przed nadużyciami i projektowaniem interfejsów użytkownika. Termin czata odnosi się zarówno do ogólnego zjawiska komunikacji w czasie rzeczywistym, jak i do konkretnych narzędzi używanych do prowadzenia rozmów online.