íek

Çek, Türkçe'de birkaç farklı anlam taşıyan bir kelimedir. En çok karşılaşılan anlamları arasında bankada ödeme için kullanılan çek adıyla bir finansal araç, çekmek fiilinin kökünden türetilen çek kullanımı ve Türkiye’de birinin Çek Cumhuriyeti kökenli olduğunu ifade eden dem disi (Çek) bulunur. Bu anlamlar bağlama göre netleşir.

Çek, bankadan ödeme talimatı veren yazılı belgedir. Çeki yazan hesap sahibi, üzerinde tutar, tarih ve alıcının adı gibi bilgiler bulunur. Çek, ödemeyi gerçekleştirmesi için bankaya iletilir ve karşı tarafın eline geçene kadar çeşitli işlemlerden geçebilir. Günümüzde elektronik ödemeler yaygın olsa da çekler hâlâ bazı ticari ve bireysel işlemlerde kullanılmaktadır. Çekin karşılığı olarak ödeme yapılır; karşılıksız çıkması halinde iade veya protesto gibi işlemler uygulanabilir.

Çekmek fiilinin kökü olan çek, aynı zamanda bazı bağlamlarda emir kipinde kullanılır. Çekmek, bir şeyi çekmek, almak veya sürüklemek anlamlarına gelir. Emir kipinde kullanılan "Çek!" ifadesi, birine bir şeyi çekmesini söylemek için kullanılır.

Çek, aynı zamanda bir kişinin Çek Cumhuriyeti vatandaşı veya Çekçe konuşanı olduğunu belirtmek için kullanılan dem(inn)im olarak da karşımıza çıkar. Türkçede bu anlamda “Çek” kelimesi, Çek Cumhuriyeti ile ilişkili kavramlarda kullanılabilir; ülke adıyla ilişkili terimler ise genellikle Çekçe (Çek dili) ve Çek Cumhuriyeti olarak görünür. Bu bağlamlarda, "Çek" ve türevleri büyük harfle yazılır.