çözünenleri

Çözünenler, çözücü içinde çözünen ve çözeltiyi oluşturan maddelerdir. Bir çözelti, çözücü ve çözünenler olmak üzere iki bileşenden oluşur ve çözünenler çözücü içinde dağılır, genelde homojen bir faz oluşturur. Örneğin suda çözünen NaCl veya glukoz çözeltiyi meydana getirir.

Çözünenlerin miktarı, çözeltiyi oluşturan özellikleri belirler. Çözünme süreci, çözünenin çözücü ile etkileşmesi sonucunda gerçekleşir ve çözünürlüğü etkileyen başlıca etkenler arasında sıcaklık, basınç (özellikle gazlar için) ile polarlık ve moleküller arası çekim güçleridir. Genelde çoğu katı çözünen için çözünürlük sıcaklıkla artar; gazlar için ise basınçla artar.

Çözünenler iki ana türde sınıflandırılabilir: elektrolitler ve elektrolit olmayanlar. Elektrolitler çözündüğünde iyonlara ayrışır, bu da çözeltiye elektrik iletkenliği ve koligatif özelliklerde değişiklik getirir. Elektrolitsiz çözünenler ise moleküller halinde kalır.

Çözeltideki çözünen yoğunluğu veya konsantrasyonu çeşitli ölçü birimleriyle ifade edilir. Molarite (mol/L), molalite (mol/kg çözücü), mole oranı, kütle yüzdesi gibi kavramlar kullanılır. Bu ölçüler çözeltiyi karakterize etmek için kullanılır.

Çoğu kimya, biyoloji, çevre bilimi ve malzeme biliminde çözünenler kavramı temel öneme sahiptir. Gıdalardaki tat ve güvenilirlikten, biyolojik osmoz ve ilaç salınımı gibi uygulamalarda çözünenlerin davranışları kritik rol oynar.