álít

Ölçüt, Türkçe'de bir şeyin değerlendirilmesinde başvurulan kriter, standart veya ölçü anlamına gelen isimdir. Önceden belirlenmiş bir kural ya da karşılaştırma ölçütü olarak işlev görür ve çoğu durumda bir sonucun kabul edilip edilmeyeceğini belirler. Kelime, ölçmek fiilinden türetilmiş olup -üt yapısı ile soyut bir isimleşme kazanmıştır. Çoğulu ölçütlerdir.

Kullanım alanı geniştir. Eğitimden yönetim bilimlerine, hukuktan kamu politikalarına kadar pek çok alanda karar ve değerlendirme süreçlerinde temel bir kavram olarak kullanılır. Ölçütler, bir uygulamanın ya da ürünün hedeflenen özelliklere uygunluğunu belirleyen standartlar veya kriterlerdir. Örnek olarak geçme ölçütü, kalite güvence sistemlerinde ise ürün kabul ölçütleri verilebilir. Ayrıca performans değerlendirmelerinde çeşitli düzeyler için belirlenen ölçütler, kararların yönlendirilmesini sağlar.

Kriter ile arasındaki fark, çoğu bağlamda karşılaştırma amacıyla kullanılan genel bir terim olan kriterin daha geniş ve soyut olabilmesi, ölçütün ise özellikle ölçülebilir standardı ifade etmesi yönünde yoğunlaşmasıdır. Bazı bağlamlarda bu iki terim eşanlamlı olarak kullanılsa da teknik ve nitel değerlendirme alanlarında ölçüt, ölçülebilirlik çağrışımı taşır.