zaskareniu

Zaskareniu to ogólny termin używany w polskim prawie, odnoszący się do procesu kwestionowania decyzji lub działań organów władzy publicznej poprzez formalne środki odwoławcze i skargi. Słowo to wywodzi się od czasownika zaskarżyć, który oznacza wniesienie środka zaskarżenia w celu korekty błędów prawnych, uchybienia proceduralnego lub naruszenia praw stron. W praktyce zaskarżenie obejmuje różne formy naprawcze, zależnie od typu postępowania i organu, przed którym decyzja została wydana.

Najważniejsze formy zaskarżenia obejmują apelację, zażalenie i skargę. Apelacja (w postępowaniu cywilnym i karnym) kierowana jest do sądu II instancji celem ponownego rozpatrzenia wyroku lub decyzji. Zażalenie to środek stosowany wobec określonych orzeczeń lub czynności sądu, mający na celu zmianę lub uchylenie danej czynności. Skarga może być kierowana do wyższych organów lub organów nadzorczych i bywa stosowana w różnych gałęziach prawa, w tym administracyjnym czy konstytucyjnym (np. skarga do Trybunału Konstytucyjnego). W administracji często występuje także odwołanie od decyzji administracyjnej.

Ramę prawną stanowią przepisy kodeksów postępowań: cywilnego, karnego i administracyjnego, a także ustawodawstwo dotyczące konkretnych rodzajów zaskarżeń, terminy wnoszenia i wymogi formalne. Celem zaskarżenia jest przede wszystkim ochrona praw stron, zapewnienie rzetelnego procesu oraz możliwość korekty błędów orzeczniczych. Skutkiem skutecznego zaskarżenia może być opcja zmiany lub uchylenia decyzji, a w niektórych przypadkach wszczęcie dalszych środków prawnych.

Zobacz również: Polska, prawo procesowe, apelacja, zażalenie, skarga.