wzniesienia

Wzniesienia (liczba mnoga: wzniesienia) w geografii oznaczają naturalne podniesienie terenu o wyższym poziomie niż otoczenie. Mogą przyjmować różne formy: pagórki, wzgórza, garby, grzbiety, a także wyżyny i pasma wzgórz. Powstają w wyniku procesów geologicznych, takich jak ruchy tektoniczne prowadzące do wypiętrzania skał (orogeneza), działalność wulkaniczna oraz osadzanie i erozja. Wzniesienia mogą występować pojedynczo lub w grupach i w postaci pasm.

W klasyfikacji rzeźby terenu wzniesienia różnicuje się według morfologii: pagórek (mały, zaokrąglony), wzgórze (nieco większe), garb i grzbiet (długie, wąskie wybrzuszenia), a wyżyna stanowi rozległe, wyższe obszary terenu. Granice między tymi pojęciami bywają płynne i zależą od lokalnych tradycji terminologicznych.

W praktyce geograficznej wzniesienia mają znaczący wpływ na klimat lokalny (nasłonecznienie, opady), roślinność i hydrologię (kierunki przepływu wód, retencja) oraz na kształtowanie układu sieci wodnej. W urbanistyce i planowaniu przestrzennym ukształtowanie terenu determinuje rozmieszczenie zabudowy i infrastruktury.

W języku polskim słowo wzniesienie ma również znaczenia architektoniczne i oznacza akt wzniesienia lub sam obiekt (np. wzniesienie budynku) w kontekście budownictwa i obiektów publicznych.