wentylatory

Wentylator to urządzenie mechaniczne służące do przemieszczania powietrza w celu wentylacji, chłodzenia lub usuwania zanieczyszczeń. Działa na zasadzie obracających się łopatek zamocowanych na osi napędzanej silnikiem elektrycznym; dzięki różnicy ciśnień generuje przepływ powietrza.

Główne typy wentylatorów to wentylatory osiowe i promieniowe (centrifugalne). Wentylatory osiowe pchają powietrze równolegle do osi obrotu i są powszechnie używane w wentylacjach domowych, biurowych i przy chłodzeniu urządzeń. Wentylatory promieniowe wytwarzają przepływ prostopadły do osi i cechują się wyższym ciśnieniem statycznym; znalazły zastosowanie w systemach HVAC, odciągach przemysłowych i suszarniach.

W zależności od zastosowania wyróżnia się także wentylatory domowe (np. biurkowe, podłogowe, ścienne, sufitowe) oraz wentylatory przemysłowe, kanałowe i dachowe.

Zasada sterowania obejmuje regulację prędkości obrotowej silnika, najczęściej za pomocą układów elektronicznych lub falownika (VFD). Wysokość hałasu i efektywność energetyczna zależą od konstrukcji, wielkości łopatek i prędkości.

Konserwacja obejmuje regularne czyszczenie łopatek z kurzu, kontrolę stanu łożysk i ochronę przed korozją; w starszych modelach często zaleca się także smarowanie.

Wentylatory znajdują zastosowanie w domowym chłodzeniu i wentylacji, klimatyzacji, a także w przemyśle i motoryzacji (wentylatory radiatora). W UE urządzenia podlegają standardom bezpieczeństwa i etykietowaniu energetycznemu, a producenci muszą spełniać odpowiednie normy EN/IEC.