twarzoczaszki

Twarzoczaszka, zwana również czaszka trzewiowa, to część czaszki tworząca twarz, jamę nosową, jamę ustną oraz orbitę oczodołową. W jej skład wchodzi 14 kości: dwie kości szczękowe (maxillae), dwie kości jarzmowe, dwie kości nosowe, dwie kości łzowe, dwie kości podniebienne, dwie kości małżowiny nosowej dolnej, jedna kość lemiesz (vomer) oraz jedna żuchwa (mandibula). Żuchwa jest jedyną kością twarzoczaszki, która łączy się z czaszką za pomocą stawu skroniowo‑żuchwowego i pozostaje ruchoma; pozostale kości łączą się ze sobą i z neurocranium za pomocą szwów.

Funkcje twarzoczaszki obejmują kształtowanie zewnętrznego konturu twarzy, ochronę części jam nosowych i ustnych oraz ustanawianie granic oczodołów i jam nosowych. Kości twarzoczaszki tworzą także podłoże dla zębów szczękowych i ograniczają poziome sklepienie podniebienia.

Rozwój embriologiczny twarzoczaszki odbywa się przede wszystkim kostnieniem błonowym z udziałem komórek grzebienia nerwowego; żuchwa również powstaje w sposób głównie błonowy z Meckelowego chrząstkoza. Kości twarzoczaszki rosną i zrastają się, tworząc ostateczny kształt twarzy, który odgrywa kluczową rolę w funkcjach żucia, mimice i oddychaniu.

Z klinicznego punktu widzenia twarzoczaszka jest istotna w urazach twarzy, chirurgii szczękowo‑twiczowej i stomatologii. Rozszczep wargi i podniebienia obejmuje często kości twarzoczaszki, co wymaga wielospecjalistycznego podejścia w leczeniu.