transistorlar

Transistörlar, elektrik sinyallerini yükseltebilen veya bir devreyi anahtarlayabilen temel yarıiletken cihazlardır. Genelde üç uçlu olur: bipolar junction transistor (BJT) için emiter, baz ve kolektör; MOSFET için kaynak, kapı ve drenaj. BJT’ler küçük baz akımıyla kolektör-emiter arasındaki büyük akımı kontrol ederken, MOSFET’ler kapı voltajı ile iletken kanalı oluşturarak akımı düzenler.

BJT’ler iki PN eklemiyle çalışır ve npn veya pnp tiplerinde bulunur. MOSFET’ler, kapı izolasyonu ile kanalı kontrol eder; N-kanal veya P-kanal tipleri ve enhancement ile depletion modları vardır. Silisyum en yaygın malzemedir; geçmişte germanium de kullanılmıştır.

Kullanım alanları geniştir: dijital mantık ve entegre devreler, analog sinyal işleme, güç elektroniği. Transistörler modern elektronik devrelerin temelini oluşturur ve çoğu mikroçipte milyonlarca adede entegre olarak bulunur. Tarihçe: Transistör 1947’de Bell Labs’da John Bardeen, Walter Brattain ve William Shockley tarafından icat edildi; 1956 Nobel Fizik Ödülüyle onurlandırıldı.