shëndetin

Shëndeti është gjendja e mirëqenies fizike, mendore dhe shoqërore, dhe jo thjesht mungesa e sëmundjes, sipas definicionit të Organizatës Botërore të Shëndetësisë. Ky kuptim përfshin aftësinë për të jetuar në mënyrë që çon në funksionim të mirë në komunitet dhe që të përballojë sfidat e përditshme.

Determinantët e shëndetit përfshijnë faktorë biologjikë, psikologjikë dhe shoqërorë, si dhe kushtet ekonomike, arsimimin, ushqimin, aktivitetin fizik, ambientin dhe qasjen ndaj kujdesit shëndetor. Midis tyre janë sëmundjet kronike, stili i jetesës dhe faktorët gjenetikë, që të gjithë ndikojnë në rrezikun dhe në mundësinë e mirëqenies.

Shëndetësia publike dhe kujdesi shëndetësor synojnë parandalimin, diagnostikimin e hershëm dhe trajtimin efikas të sëmundjeve, si dhe promovimin e një jetese të shëndetshme. Kujdesi shëndetësor ndahet zakonisht në kujdesin parësor (mjeku i përgjithshëm), kujdesin dytësor dhe kujdesin terciar.

Indikatorët kryesorë për vlerësimin e shëndetit publik përfshijnë jetëgjatësinë mesatare, vdekshmërinë e foshnjëve dhe prevalencën e sëmundjeve jo ngjitëse. Gjithashtu vlerësohet ngarkesa e sëmundjeve dhe tregues të tjerë si DALYs (vite të jetuara me nivele të ndryshme të aftësisë) për të kuptuar barrën shëndetore.

Politikat shëndetësore dhe investimet në infrastrukturë, mbrojtje sociale dhe akses të barabartë ndaj kujdesit janë thelbësore për një shëndet të qëndrueshëm. Në kuadër të një vendi, synimi është të sigurohet një nivel kujdes të drejtë për të gjithë, duke mbështetur një jetë të shëndetshme dhe produktive.