przeciwskazania

Przeciwskazania to cecha lub warunek, który wyklucza zastosowanie określonego leczenia, leku lub procedury ze względu na możliwość wyrządzenia szkody pacjentowi. Mogą dotyczyć pojedynczych substancji, grup leków albo całych terapii.

W praktyce rozróżnia się przeciwskazania bezwzględne (absolutne) i względne. Przeciwskazanie bezwzględne oznacza, że stosowanie danej terapii jest całkowicie zabronione, ponieważ ryzyko poważnego uszczerbku zdrowia lub zagrożenie życia przewyższa potencjalne korzyści. Przeciwskazanie względne dopuszcza stosowanie terapii tylko w specyficznych okolicznościach, jeśli możliwe korzyści przeważają nad ryzykiem i jeśli można zminimalizować ryzyko, na przykład poprzez dostosowanie dawki lub inne środki ostrożności.

Typowe przykłady przeciwskazań to ciąża lub karmienie piersią w przypadku niektórych leków, alergia na składnik leku, ciężka niewydolność narządowa, aktywna infekcja, zaburzenia krzepnięcia krwi, interakcje z innymi lekami lub zabiegi, a także wiek pacjenta.

Ocena przeciwskazań odbywa się przed rozpoczęciem terapii: lekarz analizuje historię choroby, aktualny stan zdrowia i wyniki badań, by oszacować ryzyko. Dokumentowanie przeciwskazań oraz informowanie pacjenta są kluczowe dla bezpiecznego leczenia i podejmowania decyzji. W praktyce decyzje mogą ulec zmianie w zależności od stanu zdrowia i dostępnych alternatyw.