pronësisë

Pronësia, në kuadër të së drejtës civile, është e drejta juridike që i jep një personi ose entiteti autoritetin për të drejtuar dhe për të përfituar nga një pasuri. Në kuptim të përgjithshëm, pronësia përfshin të drejtën të përdorësh pasurinë, të shijosh frytet e saj dhe të disponosh pasurinë sipas ligjit, me kushtet dhe detyrat që përcaktohen nga ligji dhe nga kontratat.

Kuptimi i pronësisë përfshin dallimin midis pronësisë së plotë dhe kufizimeve të saja. Pronësia mund të jetë private, ku pasuria i takon një personi ose një bashkësie private, ose publike, ku pasuria i përket komunitetit ose shtetit. Në shumë juridiksione ekziston edhe bashkëpronësia, ku dy apo më shumë persona posedojnë të drejtën mbi të njëjtën pasuri në mënyrë të ndarë ose të përbashkët.

Çfarë përfshihet në të drejtën e pronësisë? Transferimi i pasurisë mund të kryhet përmes shitblerjes, dhurimit, trashëgimisë ose tranzakcione të tjera ligjore. Regjistrimi i pronësisë në regjistrin përkatës krijon evidencën reale të të drejtës dhe ndihmon në mbrojtjen kundër pretendimeve të tjera. Detyrimet lidhur me pronësinë mund të përfshijnë mbrojtjen e ndërtimeve, pagesën e taksave dhe respektimin e kufizimeve ligjore, si mjedisore dhe publike.

Në rastin e nevojës për kufizime të detyrueshme publike, pronësia mund të dëmtarohet vetëm me këmbimin e një kompensimi të drejtë dhe në përputhje me ligjin, për të garantuar interesin publik dhe të drejtat e nxënësve të tjerë.