prepozycjami

Prepozycjami to grupa wyrazów łączących rzeczownik lub zaimek z innymi elementami zdania, wyrażających różne relacje, takie jak miejsce, czas, kierunek, sposób czy przyczyna. W polskim nauczaniu najczęściej używa się terminu przyimek, jednak w niektórych źródłach pojawia się także forma prepozycja, a w liczbie mnogiej prepozycjami. Nazwa prepozycja wywodzi się z łacińskiego praepositio, dosłownie oznaczającego „położenie przed czymś”.

Funkcja i konstrukcja. Przyimki pełnią rolę łącznika między wyrazem stojącym po nich a resztą zdania, tworząc frazę przyimkową. Ta fraza w zależności od kontekstu dostarcza informacji o miejscu, czasie, położeniu, kierunku lub innych relacjach. Przyimki same w sobie są nienależące do kategorii odmiennej części mowy (choć w praktyce mogą występować w różnych wariantach fonetycznych), a rzeczownik lub zaimek po nich przyjmuje odpowiedni przypadek.

Kwestie przypadków. W języku polskim przyimki łączą się z rzeczownikiem, a forma przypadkowa zależy od znaczenia i konkretnego przyimka. Przykładowo: do domu wskazuje kierunek i genitiv, w domu oznacza miejsce i locativ, na stole może oznaczać miejsce (lokal) lub ruch na powierzchnię (kierunek) w zależności od kontekstu, z domu wyraża pochodzenie i genitiv. Niektóre złożone przyimki, takie jak za pomocą czy w związku z, również wymagają określonego przypadku po drugim elemencie.

Uwagi. W polish grammar, termin przyimek jest powszechniej używany niż prepozycja; jednak pojęcia te bywają traktowane jako synonimiczne w niektórych opracowaniach. Prepozycjami odnosi się więc do formy odmiany nazwy w liczbie mnogiej lub do ogólnej kategorii przyimków w kontekście gramatycznym. See also: przyimek, złożone przyimki.