monocliniczny

Monokliniczny (monoclinic) to jeden z siedmiu systemów krystalicznych używanych do opisu regularnych sieci krystalicznych. W systemie monoclinic komórka bazowa ma trzy różne boki a, b, c oraz kąty α, β, γ, z których α i γ wynoszą 90°, β natomiast jest różny od 90°. Oznacza to, że b jest prostopadły do płaszczyzny utworzonej przez a i c, a kąty między a i c są obłe.

Geometria tej sieci opisuje się parametrami a, b, c oraz β ≠ 90° przy α = γ = 90°. W praktyce najczęściej przyjmuje się, że b jest prostopadły do a i do c, natomiast kąty między a a c nie są 90°. Dzięki temu monocliniczna sieć tworzy charakterystyczny, jednostkowy kształt, w którym dwie osie są prostopadłe, a trzecia tworzy obcy kąt z jednym z nich.

Symetria monoclinicznych kryształów jest ograniczona. Mogą one mieć pojedynczą oś 2 lub płaszczyznę lustrzaną, w zależności od związku chemicznego. W grupach punktowych występują m.in. 2/m, m oraz 2.

Przykłady minerałów krystalizujących w systemie monoclinic to gips, augit i inne minerały silikatowe oraz amfibole. W naukach materiałowych monocliniczny układ krystaliczny jest istotny przy analizach strukturalnych, identyfikacji minerałów oraz przy projektowaniu materiałów ceramicznych i elektrochemicznych.

Monokliniczny system znajduje zastosowanie w mineralogii, krystalografii rentgenowskiej i naukach o materiałach, gdzie kluczowe jest zrozumienie wzajemnych kąty i symetrii sieci.