metaloorganicznych

Chemia metaloorganiczna zajmuje się związkami chemicznymi, w których występuje bezpośrednie wiązanie metal–węgiel (M–C). Związki te obejmują kompleksy z organicznymi ligandami, takimi jak alkilowe i arylowe, a także struktury z ligandami π, na przykład Cp (cyclopentadienyl). W wielu przypadkach metale należą do grup przejściowych, choć istnieją także związki z metalami z grup głównych.

Do najważniejszych klas należą kompleksy karbonylowe (M(CO)n) i inne kompleksy z ligandami organicznymi, w tym metalloceny Cp2M. Reguła 18 elektronów pomaga w przewidywaniu stabilności wielu związków, chociaż nie wszystkie ją respektują. Typowe reakcje obejmują addycję oksydacyjną, migrację ligandów (insertion) i transmisję oraz reakcje transmetallacji.

Zastosowania: chemia metaloorganiczna dostarcza katalizatorów do syntezy organicznej, w tym hydroformylacji, metatezy olefin (olefin metathesis), reakcji cross-coupling i polimeryzacji katalizowanej. Przykłady obejmują Wilkinson’s catalyst (RhCl(PPh3)3) w hydrogenacji oraz katalizatory metatezy olefin opracowywane w przemyśle tworzyw sztucznych. Ferrocene i inne metalloceny stanowią ważne układy modelowe i narzędzia badawcze.

Historia: rozwój chemii metaloorganicznej przyspieszył w drugiej połowie XX wieku, symbolicznie ilustrowany odkryciem ferrocenu i szerokimi badaniami nad kompleksami Cp2M oraz ich ligandami, co doprowadziło do znacznych postępów w zrozumieniu M–C i zastosowań katalitycznych.