menningarvísindi

Menningarvísindi er samheiti yfir fræðigreinar sem rannsaka menningu, með aðferðum frá hugvísindum og félagsvísindum. Vísindin leitast við að skilja hvernig menning er mótuð, miðluð og lifuð í samfélögum, og hvernig hún breytist í gegnum tíma, stað og milli hópa. Hún spyr einnig hvernig merking, verðmæti og tákn myndast og hvaða áhrif menning hefur á daglegt líf, samskipti og samfélagslegan oftast valdahlutfall.

Undir greininna falla fjölbreyttar undirgreinar, svo sem etnfræði/þjóðfræði, bókmenntafræði, listasaga og listfræði, sem og rannsóknir á menningu í fjölmiðlum, tónlist og öðrum menningarlegum miðlunarkraftum. Áríðandi markmið eru að lýsa og skýra menningu í félagslegu og sögulegu samhengi, með áherslu á samverkun einstaklings, hópa og valda, sem mótar menningarlegar hefðir, státsbyggingar og menningararfleifð.

Aðferðir menningarvísinda eru oft eigindlegar og samþætta mismunandi gagnaöflun, svo sem þátttökuvettvangs- og vettvangsrannsóknir, viðtöl, texta- og orðræðugreiningu og rannsóknir á menningararfi og netmenningu. Notkun þessara aðferða stuðlar að djúpri samtíða og samverkandi skilningi á menningu sem flóknum og breytilegum fyrirbærum.

Í Íslandi er menningarvísindi oft notuð sem yfirhugtak innan hugvísinda og félagsvísinda. Háskólar bjóða nám í tilteknum greinum innan menningarvísinda, með BA-, MA- og stundum doktorsnámi.