krzywki

Krzywka to element mechaniczny służący do przekształcania ruchu obrotowego w ruch impulsowy lub liniowy. Z reguły ma kształt tarczy lub cylindra z nierównym profilem, który w kontakcie z prowadnikiem (dźwignią lub popychaczem) powoduje podnoszenie, przesuwanie lub opuszczanie tego prowadnika w ściśle określonym czasie. Ruch prowadnika zależy od profilu krzywki oraz sposobu kontaktu, na przykład rolkowego lub stycznego.

Najważniejsze typy to krzywka tarczowa (disc cam), krzywka cylindryczna (cylindrical cam) i krzywka beczkowa (barrel cam). W zależności od zastosowania prowadnik może być rolkowy lub płytowy, co wpływa na charakter ruchu i obciążenia na styku z krzywką. Krzywki bywają projektowane tak, by zapewnić odpowiednią szybkość podnoszenia i zwalniania, czas zwisu (dwell) oraz ograniczenia dynamiczne.

Zastosowania krzywek obejmują układy rozrządu w silnikach spalinowych, mechanizmy automatyzacji, maszyny tekstylne, zegary mechaniczne oraz prasy drukarskie. W takich układach krzywka umożliwia synchronizację ruchów i precyzyjną regulację czasu pracy elementów wykonawczych.

Projekt i produkcja krzywek wymagają uwzględnienia właściwości mechanicznych i kontaktowych. Profil krzywki musi umożliwiać żądany przebieg ruchu prowadnika przy ograniczonych obciążeniach i zużyciu. W praktyce stosuje się obróbkę precyzyjną, magazynowanie oraz odpowiednie smarowanie. Materiały najczęściej to stal lub żeliwo, a krzywki mogą być odlewane, odkuwane lub kute i poddane obróbce cieplnej.