kromatidleri

Kromatidler, kromozomların replikasyonu sonucunda oluşan iki ikiz kopyasıdır ve geleneksel olarak sister kromatitler olarak adlandırılır. Bu iki kopya, centromer bölgesinde birbirine bağlıdır ve birlikte bir kromozomun replikasyon sonrası halinde bulunan iki tutarlı DNA kopyasını temsil eder. Kromatidler, hücre bölünmesi sırasında her yeni hücreye eşit ve eksiksiz bir genom iletilmesini sağlar.

Yapı olarak kromatidler, merkezdeki centromer ile çevresindeki kinetokorlar tarafından desteklenen bağlar ve cohesin adlı protein kompleksleri ile birbirlerine yapışık durur. Kinetokorlar, mikrotübüllerle etkileşime girerek kromatidlerin hareket etmesini sağlar. Kromatidlerin her biri, telomerlerle uçlara kadar uzanan uzun DNA moleküllerinden oluşur; replikasyon süreci sonunda her kromozom, iki sister kromatide bölünmüş halde bulunur.

İşlev açısından kromatidler, mitoz ve mayoz bölünmelerde genomun doğru aktarılmasını temin eder. S fazında DNA replike olur ve her kromozom artık iki kromatide sahiptir. Mitozda profaz, prometafaz ve metafaz boyunca kromatidler eşit olarak hizalanır; anafazda cohesin kompleksinin bozulmasıyla kardeş kromatidler ayrılarak ayrı kromozomlar haline geçer ve yeni çekirdekler oluşur. Mayozda önce homolog kromozomlar ayrılır (mayoz I), ardından sister kromatidler (mayoz II) ayrılır.

Kromatidlerin ayrılması hatalı olduğunda nondisjunction gibi bozukluklar ortaya çıkabilir ve anöpolidyi ile sonuçlanabilir. Bu nedenle kromatidlerin düzgün ayrılması hücre döngüsünün güvenilirliğinde kritik bir adımdır.