kostnaðarreikningnum

Kostnaðarreikningurinn er grein innan rekningakerfis fyrirtækja sem safnar, flokkar og dreifir kostnaði sem tengist framleiðslu, verkefnum eða þjónustu. Hann miðar að því að gefa stjórnendum skýra mynd af kostnaði og styðja við ákvörðunartöku í verðlagningu, framleiðslu og rekstri. Hann er almennt talinn hluti af stjórnarreikningi (managerial accounting) og er ólíkur ársreikningi og fjárhagsupplýsingum sem blokkast fyrir notkun við utanfrákomu.

Beinn kostnaður rekja má beint til tiltekinnar vöru eða verkefnis, til dæmis hráefni og laun. Óbeinn kostnaður nær til þátta sem erfitt er að beina til einstakra vara, eins og húsnæðis-, rekstrar- og stjórnunarkostnaður og afskriftir. Oft dreifist óbeinn kostnaður með fyrirfram ákveðnum dreifingarviðmiðum (t.d. framleiðslumagni, klukkutímum eða öðrum mæligildum).

Aðferðir kostnaðarreikningsins fela í sér kostnaðarsöfnun og dreifingu. Kostnaður er safnaður í rekstrar- eða verkefnakeðjur og dreifður til vara eða þjónustu með fyrirfram ákveðnum forsendum. Notkun þessara aðferða stuðlar að kostnaðargreiningu, verðlagningu, ákvörðunartöku um framleiðslu vs. kaupa og hagræðingu sem bæta rekstrarárangur.

Gagnagrunnur kostnaðarreikningsins veitir gögn til stjórnenda og stuðlar að gagnrýnni skoðun á afkomu og rekstri. Hins vegar getur kostnaðarreikningurinn verið flókin aðferð sem krefst nákvæmni og samræmis; rangt dreifingarviðmið geta vikið úr réttu myndinni.