klasifikavim

Klasifikim është procesi i vendosjes së objekteve, të dhënave ose ngjarjeve në kategori të ndryshme bazuar në tipare të përbashkëta. Qëllimi është të organizojë informacionin, të përshkruajë modelet dhe të lehtësojë analizën dhe interpretimin. Klasifikimi mund të kryhet nga njerëz ose automatikisht nga sistemet kompjuterike.

Termi vjen nga folja klasifikoj dhe përdoret në fusha të ndryshme si biologia, informacione shkencore, bibliotekaritë, mjekësia dhe inteligjenca artificiale. Në kontekst të të dhënave, klasifikimi fokusohet në vendosjen e të dhënave në një numër kategorish të parashikuara.

Llojet kryesore përfshijnë klasifikimin e udhëzuar (supervised), ku modelet mësohen nga të dhëna me etiketë; klasifikimin pa udhëzim (unsupervised) që përdor clustering; dhe klasifikimin semi-udhëzuar. Mjetet e njohura përfshijnë regresionin logistik, degëzimin e vendimeve, makinën mbështetëse (SVM) dhe rrjetet nervore, duke shërbyer në afinitete të ndryshme të të dhënave.

Procesi i klasifikimit përfshin grumbullimin dhe përgatitjen e të dhënave, nxjerrjen e tipareve, trajnimin dhe vlerësimin me metrika si saktësia, precizioni, recall, F1-score dhe ROC-AUC. Pasi të zgjidhet një model, ai aplikohet për të klasifikuar të dhëna të reja dhe monitorohet për përmirësime të mëtejshme.

Aplikimet përfshijnë filtrimin e spamit, njohjen e imazheve, diagnostikimin mjekësor, segmentimin e klientëve, kërkimin vizual dhe katalogimin bibliotekar.

Sfidat përfshijnë paragjykimin dhe pasaktësinë e të dhënave (bias), imbalance të klasave, overfitting, vështirësitë e interpretimit të modeleve dhe ndryshimet e koncepteve në të dhënat me kalimin e kohës.