keqpërdorimi

Keqpërdorimi është term i përgjithshëm për përdorimin në mënyrë të gabuar ose të paligjshme të një resursi, autoriteti, të të dhënave ose të një pozite, që shkakton dëme, rreziqe ose favore të padrejta për veten ose për të tjerët.

Llojet kryesore të keqpërdorimit përfshijnë: keqpërdorimi i pushtetit ose detyrës; keqpërdorimi i burimeve publike ose private; keqpërdorimi i të dhënave personale; keqpërdorimi i aspektit ekonomik ose të kujdesit shëndetësor.

Shkaqet shpesh përfshijnë mungesë mbikëqyrjeje institucionale, kulturë joetike, inkurajim për përfitime personale dhe dobësia e mekanizmave të raportimit. Gjithashtu, incentivat për favore të shpejta mund të nxisin keqpërdorimin.

Pasojat përfshijnë dëme financiare, dëmtim të reputacionit dhe besueshmërisë publike, rrezik për sigurinë dhe shërbimet, si dhe sanksione ligjore për individët dhe institucionet.

Parandalimi përfshin zhvillimin e politikave të qarta të integritetit, trajnime etike, mekanizma të raportimit anonim, auditime të pavarura dhe mbrojtje të të dhënave personale.

Rrjedha ligjore: Në Shqipëri, keqpërdorimi i detyrës është një veprim i paligjshëm në kontekstin e detyrës publike dhe mund të dënohet sipas legjislacionit penal; keqpërdorimi i të dhënave të mbrojtura rregullohet nga ligjet për mbrojtjen e të dhënave.