hipotansiyon

Hipotansiyon, kan basıncının normalin altında kalması durumudur. Genelde sistolik kan basıncı 90 mmHg’nin altında veya diastolik kan basıncı 60 mmHg’nin altında olarak tanımlanır. Bazı kişiler için düşük kan basıncı belirti vermez ve bu durum normal bir varyant olarak kabul edilebilir.

Ortostatik (postüral) hipotansiyon, kişinin oturur ya da uzanır konumdan ayakta kalktığında kan basıncının belirgin biçimde düşmesiyle ortaya çıkar. Genellikle 3 dakika içinde sistolik en az 20 mmHg veya diastolik en az 10 mmHg düşmesi ile saptanır ve baş dönmesi, sersemlik ya da bayılma ile kendini gösterebilir.

Belirtiler arasında baş dönmesi, sersemlik, bulanık görme, çarpıntı, halsizlik ve konsantrasyon güçlüğü bulunabilir. Ciddi durumlarda cilt soğuk ve nemli olabilir, nabız hızlanır ve bayılma gelişebilir.

Nedenler geniş bir yelpazeye yayılır: dehidrasyon, kan kaybı veya anemi, sepsis gibi enfeksiyonlar, kalp hastalıkları veya kalp yetmezliği, hormonal bozukluklar (adrenal yetersizlik, tiroid bozuklukları), gebelikte normal adaptasyon, bazı ilaçlar (kan basıncını düşürenler, diüretikler, vazodilatörler), nörolojik veya endokrin problemlerde hipotansiyon gelişebilir.

Tanı, tekrarlı tansiyon ölçümleri ve özellikle ortostatik testlerle değerlendirilir. Laboratuvar testsleri (kan hemoglobini, elektrolitler, böbrek fonksiyonları, tiroid fonksiyonları), EKG ve gerektiğinde görüntüleme veya ek tetkikler düşünülür.

Tedavi, altta yatan nedene yöneliktir. Akut durumda sıvı replasmanı ve gerekliyse damar içi ilaçlar kullanılabilir. Kronik veya belirti veren hipotansiyon için ilaç uyarlamaları, yeterli sıvı ve tuz alımı, yavaş dikilme ve kompresyon çorapları önerilebilir; bazı durumlarda doktor gözetiminde midodrin veya florine gibi ilaçlar düşünülebilir. Prognoz, altta yatan nedene bağlı olarak değişir; uygun yönetimle çoğu durumda kontrol sağlanabilir. Önlemek için yeterli sıvı alımı, kademeli pozisyon değişiklikleri ve doktor gözetimiyle ilaç ayarlamaları yararlı olabilir.