hemisferën

Hemisfera është një gjysmë sferë. Emri vjen nga greqishtja: hemi- “gjysmë” dhe sphaira “sferë”. Termi përdoret në fusha të ndryshme për të përshkruar një gjysmë të një rrethi ose të një trupi të sferës, të cilën e ndajmë ose e analizojmë në mënyrë të veçantë.

Në gjeografi, Tokën e ndajmë zakonisht në katër hemisfera: veriore dhe jugore, të ndara nga ekuatori (0° gjerësie); dhe lindore dhe perëndimore, të ndara nga meridiani i Greenwich-it (0° gjatësi) dhe nga Linja Ndërkombëtare e Datës. Kjo ndarje ndihmon në lokalizimin gjeografik, klimën dhe warezimet kulturore të pjesëve të ndryshme të globit.

Në anatominë e njeriut, hemisferat e trurit janë të majta dhe të djathta. Ato janë të lidhura me njëra-tjetrën përmes korpus kallosum dhe bashkëpunojnë për kontrollin e funksioneve të trurit. Shumica e njerëzve kanë gjuhën në hemisferën e majtë, por ky përqendrim mund të ndryshojë nga individi. Disa funksione të të menduarit dhe të perceptimit shpesh janë të specializuara në mënyrë të ndërsjellë midis të dyjave hemisferave, duke reflektuar një lloj lateralizimi qe ndryshon nga njeri në njeri.

Në përgjithësi, termi hemisferë përdoret për të përshkruar të dyja konceptet gjeografikë dhe ato neuroanatomike të gjysmësive të botës apo të trurit.