halogenowodorów

Halogenowodory, znane także jako wodory halogenowe, to związki chemiczne HX, w których X oznacza halogen: fluor (F), chlor (Cl), brom (Br), jod (I) lub astat (At). Są to związki dwucząsteczkowe, najczęściej występujące jako diatomiczne molekuły. W warunkach standardowych HF jest cieczą, podczas gdy HCl, HBr i HI występują zwykle jako gazy (zwykle skraplają się pod odpowiednio chłodzeniu lub wysokim ciśnieniem).

Właściwości fizyczne i chemiczne: halogenowodory są wysoce polarne ze względu na różnicę elektroujemności między wodorem a halogenem. W wodzie HCl, HBr i HI zachowują się jak silne kwasy, całkowicie dysocjujące. HF jest kwasem stosunkowo słabym z powodu silnego wiązania wodorowego między cząsteczkami. Halogenowodory reagują z metalami, tworząc halogenki metali i uwalniając wodór, oraz z zasadami, tworząc sole halogenowe.

Otrzymywanie: najczęściej powstają bezpośrednią reakcją wodoru z halogenem: H2 + X2 → 2 HX. W przemyśle HCl bywa również wytwarzany w procesach związanych z chlorowaniem, a analogiczne metody stosuje się dla Br2 i I2.

Zastosowania: HF jest kluczowy w trawieniu szkła i w procesach w przemyśle półprzewodnikowym. HCl szeroko wykorzystuje się w chemii organicznej, metalurgii i produkcji soli halogenowych. Pozostałe HX używane są jako reagenty w syntezach chemicznych oraz źródła jonów halogenowych.

Bezpieczeństwo: HX są silnie żrące i drażniące. HF jest szczególnie niebezpieczny ze względu na toksyczność fluoru i możliwości wnikania do tkanek; w razie kontaktu należy natychmiast podjąć działania zabezpieczające i skontaktować się z pomocą medyczną.