giderilme

Giderilme, gidermek fiilinden türetilen ve -ilme ekiyle oluşan bir Türkçe isimdir. En genel anlamıyla istenmeyen bir durumun giderilmesini, yani ortadan kaldırılmasını veya etkilerinin azaltılmasını ifade eder. Bu terim, resmi ve teknik dillerde kullanılır ve farklı alanlarda çözüm/temizleme sürecini betimlemek için kullanılır.

Etymoloji açısından “giderilme”, gidermek fiilinin mastar hâline gelen “gideril” kökünün -me ekli nominal formudur. Dolaylı kullanımlarda çoğunlukla “giderilmesi” veya “giderilme süreci” biçimlerinde yer alır. Leksikal olarak, Türk Dil Kurumu sözlüklerinde gidermek fiiliyle ilişkilendirilir ve teknik yazılarda yaygın olarak başvurulan bir kavramdır.

Kullanım alanları ve bağlamlar

- Risk yönetimi ve proje yönetimi: “giderilme çalışmaları” veya “giderilmesi gereken riskler” ifadeleriyle, zararlı etkileri azaltmaya yönelik değerlendirme ve önlemleri kapsar.

- Çevre mühendisliği ve kirliliğin giderilmesi: “kirliliğin giderilmesi” veya “giderilme çalışması” terimleriyle, toprak ve su kirleticilerinin temizlenmesi ve rehabilitasyonu sürecini belirtir; fiziksel, kimyasal veya biyoremediasyon yöntemleri uygulanabilir.

- Bilişim ve yazılım geliştirme: hataların giderilmesi anlamında kullanılır; “giderilme süreci” yazılım hatalarının tespit edilip düzeltilmesini ifade eder.

- Kamu yönetimi ve sağlık hizmetleri: sorunların giderilmesi, hizmet kalitesinin iyileştirilmesi bağlamında da kullanılır.

Giderilme, teknik ve idari konularda sorunların çözümüne yönelik resmi ve yarı resmi bir kavram olarak öne çıkar. Türkçede “giderilmesi gereken” durumlar için sıkça karşılaşılan bir ifadedir.