frumuöndun
Frumuöndun er ferli í lifandi frumum sem umbreytir næringarefnum í ATP, orkuna sem frumur þurfa til að starfa. Helstu stig ferlisins eru glýkólýsa, myndun acetýl-CoA og Krebs-hringurinn (TCA), og öndunarkeðjan með oxunarfosfórun. Ferlið er að mestu háð súrefni (aerób öndun), en sumar lífverur geta framkvæmt anaeróbíska öndun þegar súrefni vantar.
Glýkólýsa fer fram í umfrymi og skilar beint 2 ATP og 2 NADH per glúkósa. Glúkósi er
Í hvatberum er pyruvat breytt í acetýl-CoA með losun CO2 og myndun NADH (pyruvatdehydrogenasa). Acetýl-CoA kemst
Öndunarkeðjan liggur í innri hvatberaflögunin. NADH og FADH2 gefa rafeindir til keðjunnar; orkuflæði þeirra knýr prótónudreifingu
Niðurstaða: aerobic öndun gefur um 30–32 ATP per glúkósa; anaerób öndun gefur aðeins um 2 ATP per