framkvæmanleika

Framkvæmanleiki er hugtak sem lýsir því hversu auðvelt eða raunhæft það er að koma fyrirhuguðu verkefni eða stefnu til framkvæmdar. Það tekur til tækni- og innviðarforsenda, fjárhagslegra forsendna, lagalegra og stofnanalegra skilyrða auk annarra viðeigandi þátta sem geta haft áhrif á framkvæmd.

Meginþættir sem hafa áhrif á framkvæmanleika eru:

- Tæknilegar og innviðarforsendur

- Fjárhagslegt svigrúm, rekstrarskilyrði og kostnaður

- Lagalegt og regluumhverfi

- Stjórnkerfi og framkvæmdarhættir innan stofnunar

- Vinnan og fagfólk sem þarf til að framkvæma

- Félagslegt samþykki, umhverfisáhrif og siðferðisleg hliðar

- Tímarammi og afhendingarferli

Aðferð og notkun

Framkvæmanleiki er oft metinn með eftirfarandi ferlum: forrannsókn sem varpar ljósi á forsendur, kostnaðar- og ábatagreiningu, áhættumat og tilraunaverkefni eða forpróf (pilot). Niðurstöðurnar leiða til gerðar framkvæmdaáætlunar sem tekur til aðlögunar, umbóta og tímaflutnings.

Notkun framkvæmanleika er algeng í stefnumótun, hönnun verkefna og fjárfestingar. Með mati á framkvæmanleika geta stjórnendur og stofnanir staðið betur að áhrifaríkri forgangsraðun, haft skýrari fjárhagsáætlanir og dregið úr óvissu sem tengist framkvæmd verkefna.

Takmarkanir og gagnrýni

Á vegi framkvæmt mat á framkvæmanleika eru ófullkomin gögn, óútskýrð tengsl milli þáttanna og óvissa um framtíðarstefnu eða tækniþróun. Þess vegna er mikilvægt að endurmata og aðlaga matmeðferðir reglulega og viðhalda sveigjanleika í áætlunum.