fonetyczne

Fonetyczne to przymiotnik odnoszący się do fonetyki, nauki zajmującej się dźwiękami mowy. W językoznawstwie opisuje cechy samych dźwięków, ich artykulację, właściwości akustyczne i sposób odbioru przez słuch. Termin pojawia się w zwrotach takich jak transkrypcja fonetyczna, cechy fonetyczne dźwięków czy opis fonetyczny.

Wywodzi się z łacińskiego phoneticus, a ten od greckiego phone, oznaczającego „dźwięk”. W polszczyźnie utrwaliło pojęcie odnoszące się do zapisu i analizy dźwięków mowy. W praktyce bywa używane w odróżnieniu od fonologii, która bada systemy dźwięków i zasady ich występowania w języku.

W odróżnieniu od fonologii, fonetyka koncentruje się na fizycznych właściwościach dźwięków oraz na produkcji i rejestrowaniu ich przez aparat mowy. Dzięki temu pojęcie „fonetyczny” może odnosić się do zapisu dźwięków (transkrypcji fonetycznej) lub do cech samych dźwięków.

Najpowszechniejszym narzędziem zapisu fonetycznego jest Międzynarodowy alfabet fonetyczny (IPA). Istnieją transkrypcje fonetyczne o charakterze szerokim, odzwierciedlające ogólne cechy dźwięków, oraz transkrypcje wąskie, uwzględniające szczegóły artykulacyjne i cechy akustyczne.