elasticiteti

Elasticiteti është aftësia e një sistemi ose materiali të rikthehet në gjendjen e tij origjinale pas një deformeje të shkaktuar nga një forcë. Në shkencë, termi përdoret në mënyra të ngjashme por me kuptim të hollësishëm të reagimit ndaj ndryshimeve dhe rikthimit të balancës së brendshme.

Në fizik dhe inxhinieri, elasticiteti lidhet me marrëdhënien midis ngarkesës (stress) dhe deformimit (strain). Për një deformim linear, ligji i Hooke shprehet: σ = E·ε, ku σ është ngarkesa për njësi sipërfaqe, ε është deformimi, dhe E është moduli elasticitetit (moduli Young). Ekzistojnë moduj të tjerë si moduli i shirimit (G) dhe moduli i ngjeshjes (K); Poisson ratio ν tregon mënyrën sesi gjerësia ndryshon gjatë deformatimit. Elasticiteti linear është valid brenda kufijve të deformas së vogla; jashtë këtyre kufijve materialet mund të tregojnë elasticitet jo-linear ose viskoelastik.

Në ekonomi dhe shkenca sociale, elasticiteti përshkruan reagimin e një variabli ndaj ndryshimeve të një faktori tjetër. Elasticiteti i kërkesës ndaj çmimit, E_d, është raporti i ndryshimeve relative të sasisë së kërkuar ndaj ndryshimeve relative të çmimit: E_d = (ΔQ/Q) / (ΔP/P). Vlera negative tregon një përgjigje kundërshtuese; nëse |E_d| > 1 flitet për kërkesë elastike, ndërsa |E_d| < 1 për kërkesë inelastike. Ekzistojnë edhe elasticitete të ofertës dhe të të ardhurave që përshkruajnë ndryshimet në tregje dhe shoqëri.

Në mënyrë të përgjithshme, elasticiteti është një parim që lidh ndërveprimet dhe reagimet e sistemeve fizike dhe ekonomike ndaj ndryshimeve të jashtme.