efnahagsumhverfi

Efnahagsumhverfi lýsir þeim stærri hagfræðilegu og pólitíska aðstæðum sem fyrirtæki og heimili starfa í. Það nær yfir hagkerfisþróun, verðbólgu, atvinnu, vexti og gengis, auk peningastefnu og ríkisfjármála. Reglugerðir, skattkerfi og fjármálakerfi hafa einnig áhrif á rekstur, fjárfestingar og neyslu, og utanríkishagkerfið með alþjóðlegum áhrifum eins og heimsmarkaðsverði. Efnahagsumhverfið er breytilegt og mótað af stefnumálum stjórnvalda og óvissu í heimshagkerfinu.

Helstu þættir þess eru makróhagkerfislegar vísbendingar eins og hagvöxtur, verðbólga, atvinnu, vextir og gengis. Peninga- og fjármálastefna, hlutverk seðlabanks og fjármálakerfisins, ríkisfjármálin og skuldastöðugleiki eru mikilvægir þættir. Reglur, skattkerfi, atvinnu- og menntakerfi, innviðir og orkukostnaður hafa áhrif á rekstrarhæfni og hvata. Utanríkisviðskipti, tollar, samningar og alþjóðleg verðlagshækkanir hafa einnig áhrif. Stjórnarfar og regluverki sem byggja traust skipta máli fyrir samkeppnishæfni.

Fyrirtæki og stofnanir fylgjast með efnahagsumhverfinu til að meta áhættu og tækifæri, ákvarða fjárfestingar, verðlagningu, laun og framleiðslu. Efnahagsforspár og tölfræði frá Hagstofu Íslands, Seðlabankanum og alþjóðlegum stofnunum lýsa stöðu og horfum. Helstu mælieiningar eru hagvöxtur, verðbólga, atvinnuleysi, vextir, gengisbreytingar, viðskiptajöfnuður og skuldastöðugleiki.