czterowymiarowy

Czterowymiarowy jest przymiotnikiem określającym wszystko, co dotyczy czwartego wymiaru: czterowymiarowej przestrzeni, obiektów, struktur lub modeli. W matematyce i fizyce używany jest do opisu rzeczy wymagających czterech niezależnych współrzędnych.

W geometrii czterowymiarowa przestrzeń euklidesowa R^4 składa się z czterech współrzędnych rzeczywistych (x1, x2, x3, x4). Odległości i kąty definiuje się analogicznie do trójwymiarowej przestrzeni; wiele pojęć z niższych wymiarów ma w czterech wymiarach swoje odpowiedniki. Przykładem czterowymiarowego obiektu jest hipersześcian czterowymiarowy, zwany także tesserakt; ma 16 wierzchołków, 32 krawędzie, 24 ściany kwadratowe i 8 komór sześciennych.

W fizyce najczęściej czterowymiarowo rozumie się czasoprzestrzeń: trzeci wymiar przestrzenny wraz z jednym wymiarem czasowym tworzą czterowymiarowy continuum. Teoria względności opisuje zjawiska w takim czterowymiarowym modelu, a geometria Minkowskiego stanowi jego matematyczne ujęcie.

Inne zastosowania czterowymiarowego modelu obejmują teorie danych, grafiki komputerowej i algebrę liniową, gdzie dodatkowy wymiar służy do reprezentowania kolejnych cech lub zmiennych. W polskim kontekście często używa się również terminu hipersześcian czterowymiarowy lub tesserakt.