cefalometri

Cefalometria, zwana także cefalometrią, to metoda diagnostyczna polegająca na systematycznym pomiarze morfologii czaszki i twarzy wykonywanej na radiologicznych zdjęciach cefalometrycznych. Dzięki określaniu położenia i relacji punktów anatomicznych oraz wymiarów kości czaszkowych, szczęki i żuchwy dostarcza ilościowych danych o kształcie i proporcjach twarzy. Służy w ortodoncji, planowaniu leczenia ortognatycznego oraz w badaniach rozwojowych i antropologicznych.

Najczęściej stosowaną formą jest boczna cefalometria (lateralna), która rejestruje profil czaszki. Na zdjęciu identyfikuje się wyznaczone punkty anatomiczne, takie jak nasion (N), sella (S), punkt A (A) i punkt B (B). Na ich podstawie oblicza się kąty i długości, m.in. SNA, SNB i ANB, a także inne wskaźniki opisujące relacje szczęki do kości podstawy czaszki i profil twarzy.

Analizy cephalometryczne dzielą się na klasyczne i nowoczesne. Do popularnych zestawów należą Steiner, Downs, Ricketts i McNamara. Współczesne podejścia często wykorzystują cyfrowe metody pomiaru, co umożliwia precyzyjne śledzenie zmian i porównywanie danych między pacjentami.

Zastosowania obejmują ocenę nieprawidłowości zgryzu, planowanie ruchów żuchwy i szczęk, a także monitorowanie wzrostu twarzy. W chirurgii szczękowo‑twarzowej cefalometria wspomaga planowanie zabiegów korekcyjnych. W badaniach naukowych jest narzędziem do badań rozwojowych i porównawczych populacji.

Ograniczenia obejmują dwuwymiarowość rekonstrukcji, wpływ ustawienia pacjenta i identyfikacji punktów, a także magnifikację zdjęć. Coraz częściej stosuje się cyfrowe i 3D metody, w tym tomografię komputerową, które dają pełniejsze odwzorowanie morfologii czaszki, kosztem większej dawki promieniowania i kosztów.