artefaktach

Artefakt (w liczbie mnogiej artefakty; forma miejscownika liczby mnogiej: artefaktach) to przedmiot materialny wytworzony lub znacząco zmodyfikowany przez człowieka, zachowany do czasów współczesnych lub przeszłych. W archeologii artefakty obejmują narzędzia, broń, ceramikę, biżuterię i inne przedmioty codziennego użytku, a także pozostałości działalności człowieka; mogą również odnosić się do wytworów kultury materialnej, które różnią się od materiałów naturalnych.

Podział artefaktów zależy od kontekstu. W archeologii wyróżnia się artefakty użytkowe (narzędzia, naczynia), dekoracyjne (biżuteria) oraz technologiczne i przemysłowe. Współcześnie do artefaktów zalicza się także artefakty cyfrowe, takie jak pliki danych, oprogramowanie czy zapisy cyfrowe, które zachowały się w postaci cyfrowej.

Badanie artefaktów opiera się na analizie kontekstu stratygraficznego, typologii i metod datowania, takich jak radiowęglowe, dendrochronologia czy datowanie stratygraficzne. Dzięki temu naukowcy rekonstruują technologie, gospodarkę, kontakt między społecznościami oraz zwyczaje kulturowe.

Znaczenie artefaktów polega na tym, że stanowią materialne źródła poznania przeszłości. Przechowywane w muzeach i instytucjach naukowych, artefakty służą edukacji, badaniom i ochronie dziedzictwa kulturowego. Współczesna praktyka obejmuje także ochronę prawną, konserwację i digitalizację zasobów.