Yüzde

Yüzde, bir sayının 100'e oranını ifade eden bir ölçü birimidir. Yüzdeyle gösterilen değerler, oranı 100 ile karşılaştıran bir sayıyı tanımlar. Türkçede yüzde ifadesi, genellikle bir sayı ile birlikte kullanılır (ör. yüzde 20) ve yazılı metinlerde rakamın arkasına yüzde işareti (%) konulur (ör. 20%). Yüzde değeri, ondalık olarak 0,20 biçimine çevrilebilir ve kesirlerle de ifade edilebilir (ör. 1/4 = 25%).

Bir değeri yüzde olarak göstermek için değeri 100 ile çarparız: 0,25 = 25%. Bir yüzdelik değeri ondalık sayı olarak görmek için yüzde işaretini kaldırıp 100'e bölün: 25% = 0,25. Bir kesri yüzdeye çevirmek için payı paydadan böler ve sonucu 100 ile çarparız: 3/4 = 75%.

Yüzde uygulamaları geniş bir alanda görülür. İstatistik, ekonomi, finans, demografi ve günlük yaşamda yaygın olarak kullanılır; örneğin faiz oranları, enflasyon, satış artışları ve karşılaştırmalı analizler yüzde olarak ifade edilir. Yüzde işareti (%) köken olarak "per cento" (İtalyanca) veya Latinceden türemiştir ve erken modern Avrupa yazılarında benimsenmiştir.

Terimler açısından yüzde değişimi ile yüzde puanı farklı kavramlardır. Yüzde değişimi, eski değere göre yeni değerin yüzde olarak değişim oranını verir: (yeni − eski) / eski × 100. Yüzde puanı ise iki oran arasındaki farkı ifade eder: örneğin 20% ile 25% arasındaki fark 5 puandır. Yüzdeyi doğru yorumlamak için bu farklar arasındaki anlam ayrımını bilmek önemlidir.