Upphafsskoðun

Upphafsskoðun er fyrsta læknisfræðilega mati sem framkvæmd er þegar sjúklingur leitar til lækninga eða þjónustu. Hún miðar að því að skilja einkenni, meta ástand og forgangsraða meðferð. Hún er grundvöllur í mörgum aðstæðum, eins og í almennri heilsugæslu, bráðaþjónustu, tannlækningum eða geðlækningum.

Helstu þættir upphafsskoðunar eru sögu- og einkenniskráning, líkamsskoðun og mælingar á lífsmælingum. Í sögutökunni er farið yfir núverandi kvartanir, fyrri sjúkdóma, lyfjainntöku og ofnæmi, auk lífsstílsþátta og fjarskyldra áhættuþætta. Líkamsskoðun getur falið í sér athuganir á líkamsstað, hreyfi- og öndunarfærum, auk sérstakra skoðana eftir samverkandi vandamálum. Algengar mælingar eru púls, blóðþrýstingur, hitastig, öndunartíðni og súrefnismettun.

Í bráðavegi getur upphafsskoðun þjónað til forgangsraða sjúklinga eftir alvarleika, á meðan í öðrum aðstæðum er hún til að koma auga á mögulega orsök einkenna og ákveða næstu skref. Niðurstöður leiða oft til beinnar meðferðar, frekari rannsókna eða víxla til sérfræðinga. Allar upplýsingar eru skráðar í sjúkraskrá og eru grunnur fyrir áframhaldandi meðferð og gæðum þjónustunnar. Upphafsskoðun er mikilvægt tæki til að tryggja öryggi sjúklings og samfellu í meðferð.