Umhverfisleyfi

Umhverfisleyfi (environmental permit) er opinbert leyfi sem veitt er af viðeigandi yfirvöldum til að reka starfsemi sem getur haft áhrif á umhverfið. Í Íslandi er algengt að umhverfisleyfi sé veitt af Umhverfisstofnun eða, að hluta til, af sveitarfélagi eftir gildandi lögum og reglum. Leyfið miðar að því að tryggja að starfsemin fari fram á umhverfisvænan og skipsanlegan hátt.

Leyfið nær til starfsemi sem getur haft áhrif á loft, vatn, úrgang, orkunotkun, auðlindanotkun og landslag, sem og líffræðilegan fjölbreytileika. Í rauninni inniheldur leyfið oft skilyrði um mengunarstjórnun, uppfyllingu öryggis- og varnarsjónarmiða, mælingar, skýrsluhald, viðhald og aðlögun starfségða ef ógnir við umhverfið verða. Stundum krefjast verkefni einnig mat á umhverfisáhrifum (MEÁ) fyrirfram.

Ferlið felur í sér umsókn, mat á umhverfisáhrifum ef verkefnið telst til mælivands, mögulega opinbera yfirferð og auglýsingu til almennings, og endanlega ákvörðun með skilyrðum. Eftirlit og eftirlitsmælir fylgir leyfinu til að tryggja að skilyrði sé fullnægt. Leyfið er oft gilda tiltekinn tíma og heimilt er að endurnýta eða breyta því þegar verkefni eða aðstæður breytast. Bregðast þarf við brotum með viðurlögum, endurmælingum eða endurnýjun leyfis.

Umhverfisleyfi tengist einnig öðrum ferlum og reglum, t.d. varðandi vatns- og mengunarvarnir, og getur komið í stað eða saman við önnur leyfi sem lúta að samspili umhverfis- og auðlindanotkunar. Alla jafna er ákvörðunin almenningi opin og kærur heimilar, sem stuðlar að gegnsæi og lagaboði.

---