Tilnefningar

Tilnefningar is íslenskt orð fyrir tilraun eða ferli sem felur í sér að tilnefna einstaklinga eða hluti til verðlauna, stöðu eða heiðurs. Það getur vísað bæði til athafnarinnar að leggja fram tilnefningar og til þeirra einstaklinga eða aðila sem tilnefndir eru. Orðið er dregið af orðinu tilnefna og nafnorðinu -ingar sem gefur til kynna að um aðgerð eða ferli sé að ræða.

Ferlið oft hefst með því að tilnefningar eru komið fram af einstaklingum, stofnunum eða háttsettri nefnd sem hefur til þess vald. Skilyrði og forsendur tilnefningar eru yfirleitt skilgreind af verðlaunahaldara eða embættisgjafa. Innleiðingarnefnd eða kjörnefnd metur framlög, safnar gögnum um hæfni og árangur, og tekur oft ákvörðun um stika (shortlist) og endanlega úrslit. Lokaviðurkenning eða nefndarúrskurður getur komið fram samkvæmt atkvæðagreiðslu, tilmælum dómnefndar eða samblandi þessara aðferða.

Tilnefningar eiga útbreiddan sess í menningu og fræði, sem og í opinberum störfum, kennslumálum og fagfélögum. Þær eru oft notaðar til að viðurkenna afrek, hvetja til framsóknar og auka lýðræðislegt traust með skýrum reglum og gagnsæi. Gagnrýni beinist að mögulegum aðskilnaði, tengslaneti eða ósanngjörnum forsendum, þar sem mörg samtök leitast við að birta skilyrði og hafa óháða vinnu til að stuðla að sanngjörnu vali.

Samhengi og notkun tilnefninga er breytilegt milli stofnana og sviða en almennt sameinast þau markmiði um heiður, ábyrgð og endurspeglun gildi samfélagsins. Tilnefningar hafa nærveru í mörgum sköpunar- og starfsreknum, og þau sem standa að nefndum vona að ferlið hvetji til gæfra og skilgreindra gata fyrir hæfni og framúrskarandi framlag.