Skattaöðrum

Skattaöðrum eru skattasvæði eða lönd sem bjóða upp á lágum eða engum skattgreiðslum fyrir fyrirtæki og einstaklinga, oft með sterkum fjárhagslegum leyndarmálum og regluverki sem auðveldar stofnun og rekstur fyrirtækja sem hafa litla eða enga raunverulega starfsemi í svæðinu. Markmiðið er að laða að sér fjármagn, fjárfestingar og fyrirtæki til að lækka skattgreiðslur eða færa hagnað til skattahafnar.

Helstu einkenni skattahafna eru: lágur eða enginn skattur fyrir fyrirtæki; takmörkuð upplýsingaskylda um eigendur og stjórn; greiður aðgangur að fjármálakerfi og auðveld stofnun nýrra fyrirtækja; oft er krafa um raunverulega starfsemi í mörgum tilvikum. Slík svæði gera mögulegt að aðgreina hagnað frá raunverulegri starfsemi, dreifa hagnaði milli landa og nýta sér tækifæri sem lækka skattaskuldir.

Gagnrýnin beinist að mögulegum misnotkun, skattaskiptum sem minnka skatttekjur annarra ríkja og möguleika til peningaþvættis. Hins vegar eru skattahöfn einnig notuð til að skipuleggja alþjóðlegt rekstur og auðvelda fjárfestingar í mörgum mörkuðum, sérstaklega fyrir fyrirtæki sem starfa á fleiri svæðum og leitast við skilvirka skiptingu hagnaðar.

Alþjóðlegt samstarf hefur eflt gagnsæi og rekjanleika. OECD BEPS-verkefnið (Base Erosion and Profit Shifting) og CRS (Common Reporting Standard) hafa aukið upplýsingaskipti og krefja meiri gagnsæis. Sum skattahöfn hafa sett kröfur um meiri grundvöll (substance) og skýrar eignarhaldsupplýsingar. Dæmi um vel þekkt skattahöfn eru Bermuda, Cayman Islands, British Virgin Islands, Jersey, Guernsey og Isle of Man.