Qozgalishlarga

Qozgalishlarga — qozgalish so‘zining ko‘plik bo‘lagi bo‘lib, odatda stimullar yoki rag‘batlar deb tarjima qilinadigan qozgalishlar guruhiga ishora qiladi. Bu atama turli fanlar doirasida ishlatiladi: biologiya, psixologiya, fizikaga oid sohalarda hamda elektrotexnika yoki elektron qurilmalar bilan bog‘liq kontekstlarda qo‘llaniladi. Qozgalishlar deb ataladigan narsa tashqi muhit yoki ichki holatlar tomonidan yuzaga keladigan signal yoki energiya kirishlaridir; ular tizimni yoki organizmni harakatga keltiradi.

Biologiya va psixologiyada qozgalishlar hayotiy jarayonlarda reaksiyalarning boshlanish manbai bo‘lib, organizmning neyro-miya yoki mushak reaksiyasini chaqiradi. Tashqi qozgalishlar (nur, tovush, harorat o‘zgarishi) hamda ichki qozgalishlar (og‘riq, vaqti-vaqti bilan talqin etilgan ehtiyojlar) bo‘lishi mumkin. Fiziologik tizimlar qozgalishlarga mos ravishda o‘z javobini ko‘rsatadi; neyronlar faoliyatini o‘zgartirishi, qon aylanishini o‘zgartirishi kabi ko‘rinishlar uchraydi.

Fizika, kimyo va elektronika sohalarida qozgalishlar energiya darajasini oshirish yoki tizimni yuqori energetik holatga ko‘tarish jarayonini ifodalaydi (excitation). Bu kontekstdagi qozgalishlar ko‘pincha elektr signallari yoki fotonlar orqali yuzaga keladi.

Qozgalishlarga nisbatan javob yoki ta’sir ifodalarini tasvirlash uchun ko‘plab iboralar mavjud, masalan qozgalishlarga javob berish, qozgalishlarga sezgirlik, qozgalishlarga ta’sir. See also: stimulus, excitation, response.