Nitelendirilmesi

Nitelendirilmesi, Türkçede nitelendirmek fiilinden türetilen ve pasif yapıya dayanan bir isimleşme biçimidir. Bir şeyin özellikleriyle betimlenmesi ya da nitelendirilmesi eylemini ifade eder ve bu yönüyle eylemin kendisini veya sonucunu belirtir. Dilbilgisel olarak, fiilden nominal forma geçiş yapan ve eylemin yapılması ya da yapılmış olması durumunu işaret eden bir sözcüktür.

Etymoloji ve yapı olarak, nitelendirmek kökünden türetilen fiilin pasif şekli nitelendirilmek ile oluşur; ardından bu kavram, -ilmesi/-mesi gibi isimleşme ekleriyle eylemin yapılışını ya da gerçekleşmesini ifade eden bir isimleşmeye dönüştürülür. Sonuç olarak nitelendirilmesi, “nitelendirme eylemi”nin ya da “nitelendirilme süreci”nin adıdır. Bu kullanım, geniş bağlamlarda eylemin kendisini vurgulamak için tercih edilir.

Kullanım alanları açısından nitelendirilmesi, akademik yazımda, sosyolojik ya da analitik metinlerde ve betimsel açıklamalarda sıkça karşımıza çıkar. Bir kişinin, bir olayın ya da bir kavramın hangi özelliklere göre betimlendiğini veya hangi ölçütlere göre sınıflandırıldığını ifade etmek için kullanılabilir. Ayrıca veri ya da betimlemelerin güvenilirliğini tartışan metinlerde de bir kavram olarak yer alabilir.

İlgili terimler arasında nitelendirme, betimleme ve tanımlama bulunur. Nitelendirilmesi, daha çok eylemin sonucuna odaklanan, resmi ve akademik üslupta görülen bir ifade biçimidir.