Heildarkostnaður

Heildarkostnaður eru allir kostnaðarliðir sem tengjast framleiðslu eða veittri þjónustu yfir tiltekið tímabil. Hann nær yfir bæði beina kostnaði sem rekja má beint til tiltekinnar vöru eða þjónustu og óbeinum kostnaði sem dreifist yfir margar vörur eða þjónustu. Heildarkostnaður er miðlægt hugtak í kostnaðargreiningu, verðlagningu, fjárfestingarákvörðum og fjármálastjórn.

Helstu þættir heildarkostnaðar eru föst kostnaður, breytilegur kostnaður og óbeinn kostnaður. Föstur kostnaður er kostnaður sem helst óbreyttur við mismunandi framleiðslumagn yfir tímabil, svo sem húsnæðis- og rekstrargjöld. Breytilegur kostnaður stækkar eða minnkar með framleiðslu magni, til dæmis hráefni og launakostnaður í framleiðslu. Óbeinn kostnaður (yfirbygging, dreifing, fjármagns- og afskriftargjaldir) getur komið í sömu heild og dreifist yfir margar vörur eða verkefni. Sumir kostnaðarliðir eru hálfbeinir eða hálfvarnir (semi-variable) og tækifæris- eða innlausnarkostnaður geta líka talist með í hagfræðilegu samhengi.

Reiknivís: Heildarkostnaður = fastur kostnaður + (breytilegur kostnaður á einingu × fjöldi eininga) + óbeinn kostnaður. Dæmi: Fastur kostnaður 2.000 kr., breytilegur kostnaður 5 kr. á einingu og framleiðsla 1.000 einingar; heildarkostnaður = 2.000 + (5 × 1.000) = 7.000 kr. Heildarkostnaður er grunnur fyrir ákvörðunarferli eins og verðlagningu, break-even og fjárfestingarákvarðanir, en nánari skilgreining og innihald geta breyst eftir reikningsskilaaðferðum og tekjustöðvum.

Í notkun er mikilvægt að hafa tillit til tímabils og aðferða við kostnaðargreiningu, þar sem tilteknir kostnaðarliðir kunna að vera mismunandi eftir aðstæðum.