Hapësirës

Hapësirës është term në gjuhën shqipe që i referohet hapësirës ku gjenden dhe lëvizin gjërat. Në përdorimin e përditshëm, ajo mund të nënkuptojë një zonë fizike, si hapësira e një dhome ose hapësira publike në një qytet. Në kontekstet shkencore dhe filosofike, hapësira mund të përkufizohet si një kontinum ku kanë vend pozicionet dhe distancat ndërmjet tyre; në kuptimin më të gjerë, ajo mund të përfshijë edhe dimensionin kohor, duke krijuar një spacetime.

Ne fizikën dhe matematikën, hapësira mund të jetë një koncept me dimensione të ndryshme. Në hapësirën Euclidiane, tre dimensionet e largësisë përshkruajnë një kontinuit tre-dimensional. Në teoritë e manifolds dhe gjeometrisë, hapësira trajtohet si një hapësirë me karakteristika të ndryshme të strukturës së saj. Në relativitetin e përgjithshëm, hapësira dhe koha bashkohen në spacetime, dhe gjeometria e hapësirës ndryshon me masën dhe energjinë që vepron aty.

Në kozmologji, hapësira kozmike ose hapësira jashtore përfshin boshllëkun ndërgalaktik dhe të gjithë universin. Universi po zgjeron; studimet mbi shpejtësinë e këtij zgjerimi, energjinë së errët dhe historinë kozmike theksojnë rolin e hapësirës në zhvillimin e strukturave galaktike dhe në kuptimin tonë të origjinës së universumit. Hapësira mbetet një koncept kyç në mënyrën si kuptohet materia, koha dhe universi.