kozmologji
Kozmologjia eshte dege e fizikes qe studion universin ne shkalle te gjere: origjinën, evolucionin dhe strukturën e tij. Ajo bashkon teoria dhe te dhenat nga observimet dhe mbeshtetet ne relativitetin e pergjithshem dhe ne fizikën moderne per te shpjeguar se si hapësira-koha ndryson ne shkalle kosmike.
Modeli standard i kozmologjise, i njohur si Lambda-CDM, percakton nje univers qe zgjeron vazhdimisht. Perberja kryesore
Observimet kyce perbejne theme te kozmologjise moderne. Rrezatimi mikroval kozmik (CMB), i matur nga misionet Planck
Historikisht, kozmologjia u formua nga kontribute te Copernikut, Hubbles, Einstein dhe nga zhvillimet e inflacionit dhe