úrvinnslu

Úrvinnsla er heiti yfir þær vinnslur sem fara fram eftir upphaflegri gagnaöflun, framleiðslu eða afurð, með það að markmiði að bæta, úrvinsa eða framleiða endanlega útkomu. Ferlið tekur hrá gögn eða framleiðsluaðferðir og vinnur þau með þeim hætti að þau verði nothæf fyrir frekari greiningu, úrvinnslu eða dreifingu. Orðið er notað víða, meðal annars í upplýsingatækni, myndvinnslu, hljóðvinnslu, fjarskiptum, landmælingum og iðnaði.

Í mynd- og ljósmyndun felur úrvinnsla oft í sér að bæta birtu og liti, skerpa og hávaðaminni, til að búa til endanlega mynd sem uppfyllir framleiðslu- eða dreifingarkröfur. Í kvikmynda- og vídeóvinnslu felst hún oft í litarstigi, klippingu og myndmyndun til að tryggja samræmda útkomu yfir gegnheilan kafla.

Í gagnavinnslu og greiningu vísar úrvinnsla til hreinsunar gagna, umbreytinga og samantekna sem gefa uppbyggðar upplýsingar til rannsókna, ákvarðanatöku eða rekstrar. Í fjarskiptum, landmælingum og hagnýtri tækni getur hún einnig falið í sér sameiningu uppsprettna, útreikninga og framsetningu niðurstaðna.

Við úrvinnslu eru mikilvæg meginatriði gæði, réttmæti og endurtekning. Skýrar aðferðir, góð lýsing á vinnsluaðferðum og réttindi til endurnotkun eru grundvallarforsendur til að tryggja gagnsæi og ábyrgð. Efnislegir takmarkanir og persónuvernd þarf að hafa í huga þegar gögn eru unnin og dreift.