önlenmesi

Önlenmesi, Türkçe'de önlemek fiilinden türetilen ve bir olayın, durumun ya da zararın ortaya çıkmasını engellemeyi ya da riskini azaltmayı ifade eden bir kavramdır. Kelime, kök fiil önlemek ve yapım eki -mesi ile isimleşmiş olup, genellikle bir şeyin oluşmasını engellemeye dönük eylemler bütünü olarak kullanılır.

Kullanım alanları geniştir. Sağlık, güvenlik, çevre, ekonomi ve afet yönetimi gibi alanlarda, tehlikenin veya zararın meydana gelmesini önlemek amacıyla alınan tedbirler için kullanılır. Örneğin "kanserin önlenmesi", "trafik kazalarının önlenmesi", "doğal afetlerin etkilerinin azaltılmasına yönelik önlemler" gibi ifadelerde yer alır.

Sağlık bağlamında, önlenmesi üç temel seviyeyle açıklanır: birincil önlenmesi (riskleri ortadan kaldırmaya yönelik tedbirler; aşılar, sağlık eğitimi, güvenli yaşam koşulları), ikincil önlenmesi (hastalığın erken teşhisi ve yayılımının azaltılması için tarama ve erken müdahale), üçüncül önlenmesi (hastalığın ilerlemesini ve komplikasyonlarını önlemeye yönelik tedaviler ve rehabilitasyon).

Dilbilgisel veTerminolojik notlar: "önlenmesi" ifadesi, çoğu durumda öznesi belli olmayan ya da genel bir çerçeveyi ifade eden cümlelerde kullanılır. "Engellemeye çalışmak" gibi eş anlamlı kavramlar vardır, ancak önlenmesi niteliğiyle, süreç olarak daha çok proaktif tedbirleri vurgular.