vímuefnanotkun

Vímuefnanotkun er notkun vímuefna sem hafa áhrif á geð- og taugakerfi. Hún getur verið lítil og tímabundin eða reglubundin og getur þróast í vímuefnaröskun. Vímuefni eru fjölbreytt og geta verið lögmæt eða ólögleg; dæmi eru áfengi og sum lyf sem notuð eru innan læknisfræðilegs ramma, sem og fíkniefni eins og kókaín, amfetamín, cannabis eða heróín.

Notkun getur skipt í misnotkun eða fíkn, og hún mótast af áhættuþáttum eins og aldri þegar hún hefst, félagslegu umhverfi og geðröskunum auk aðgengis að efnum.

Stutt notkun getur valdið truflunum í skapgerð, athygli og dómgreind; langvarandi notkun eykur líkur á fíkn, geðröskunum, líkamlegum sjúkdómum og smitsjúkdómum, auk fjárhagslegs og félagslegs skaða.

Meðferð felur í sér samtals- og sálfræðilegar aðferðir, atferlismeðferð og stundum lyfjameðferð til að draga úr löngun eða meðhöndla einkenni. Skaðaminnkun miðar að minnkun skaða með náinni samvinnu við heilsugæslu og samfélagslega þjónustu.

Löggjöf og stefnumótun hafa áhrif á aðgengi að efnum og þjónustu; mörg lönd vinna að regluverki, forvörnum og endurhæfingu til að draga úr vímuefnanotkunar- og skaða.