uznawania

Uznawanie to proces i akt potwierdzania, że coś jest uznane za prawidłowe, ważne lub legitymowane. W sensie prawnym oznacza nadanie skutków prawnych, potwierdzenie istnienia lub statusu podmiotu, faktu lub prawa, zwykle przez upoważnioną instytucję lub organ.

W prawie cywilnym uznawanie obejmuje m.in. uznanie ojcostwa, uznanie małżeństwa, uznanie długu czy uznanie praw autorskich. Tego rodzaju czyny wywołują skutki prawne, takie jak powstanie lub potwierdzenie obowiązków i praw, a czasem wymagają odpowiedniej formy pisemnej, decyzji administracyjnej lub orzeczenia sądu. Zależnie od przepisów, uznanie może mieć charakter jednorazowy lub skutkować długotrwałym uznaniem stanów faktycznych.

W prawie międzynarodowym uznawanie dotyczy uznania państwa, rządu albo osoby za podmiot prawa międzynarodowego. Może być wyrażane poprzez oficjalny akt państwa, deklarację lub decyzję władz. Skutkiem uznania są nawiązanie stosunków dyplomatycznych, uznanie jurysdykcji oraz możliwość wnoszenia i egzekwowania roszczeń na arenie międzynarodowej.

Procedury uznawania różnią się w zależności od systemu prawnego i kontekstu. Może mieć charakter jednostronny (aktu deklaracji) lub dwustronny, a także bywać warunkowy lub ograniczany. W praktyce pojęcie to obejmuje szeroki zakres sytuacji, od prywatnych kwestii rodzinnych po złożone relacje międzynarodowe.

W języku potocznym i fachowym uznawanie bywa używane także w odniesieniu do uznania faktów, roszczeń czy praw, a także do potwierdzania autorstwa, statusu czy tożsamości.