tadbirlar

Tadbirlar — o‘zbek tilidagi ko‘plik bo‘lib, ikki xil ma’noda qo‘llaniladi. Birinchi ma’nosi: muammoga yechim topish yoki maqsadga erishish uchun qilingan choralar yoki tadbirlar. Ikkinchi ma’nosi: tashkiliy faoliyatlar, ya’ni marosimlar, konferensiyalar, madaniy dasturlar kabi o‘tkazilgan voqealar. So‘z odatda rejalashtirilgan, maqsadga yo‘naltirilgan faoliyatni anglatadi; rasmiy yoki davlat muhitida siyosiy yoki iqtisodiy choralarni ifodalash uchun ham ishlatiladi.

Tadbir so‘zi arabcha-tadbīr ildiziga borib taqaladi; Turk, Persian va Arab madaniyatlaridagi ta’sirlar natijasida o‘zbek tiliga kirgan. "Tadbīr" — tartibga solish, boshqaruv, rejalashtirish ma’nolarini bildiradi. "Tadbirlar" esa kontekstga qarab choralar yoki tadbirlar sifatida talqin etiladi.

Qo‘llanishi keng. Davlatlar tomonidan qabul qilingan tadbirlar iqtisodiy barqarorlik, xavfsizlik yoki ijtimoiy-funktsional masalalarni hal qilishga qaratilgan choralarni ifodalaydi. Shuningdek, madaniy-ijtimoiy kontekstda o‘tkazilgan tadbirlar — tantanalar, ko‘rgazmalar, seminarlar kabi voqealar ham "tadbirlar" deb ataladi. Har ikkala ma’noda ham, tadbirlar odatda rejalashtirilgan, maqsadli faoliyat sifatida qaraladi.

Shunday qilib, tadbirlar atamasi mos kontekstga qarab davlat siyosati, ijtimoiy hayot yoki madaniyat olamidagi maqsadli choralar yoki tashkil etilgan voqealar sifatida talqin qilinadi.