skrzypce

Skrzypce, czyli violin, to jedno z najwyżej brzmiących instrumentów w rodzinie skrzypcowych. Jest to instrument smyczkowy; trzymane pod brodą i opierane o ramię, gra się na nim ruchem łuku, choć bywa również szarpany pizzicato. W klasyce skrzypce odgrywają wiodącą rolę w muzyce orkiestrowej, kameralnej i solowej.

Budowa i strojenie: Skrzypce składają się z korpusu z topem świerkowym, tyłem i bokami z klonu, szyjką z klonu i podstrunną. Na wierzchniej płycie znajdują się dwa otwory f, a mostek przenosi siły strun na top. Mają cztery struny, zwykle naciągnięte stalą lub tworzywem syntetycznym, nastrojone w odstępach kwint: G3–D4–A4–E5. Struny mogą być metalowe, syntetyczne lub gutowe w zależności od stylu wykonawczego. Smyczek pokryty jest włosiem końskim, a łuk naciąga się rosiną.

Historia i rozwój: Nowoczesne skrzypce wyewoluowały w XVI wieku w północnych Włoszech, zwłaszcza w Cremonie, z instrumentów violi da gambo i wcześniejszych odmian. Sławę zyskali wybitni lutnicy: Amati, Guarneri, Stradivari. Szybko stały się centralnym instrumentem muzyki klasycznej i zyskały różnorodny repertuar oraz rolę w muzyce ludowej i rozrywkowej.

Technika i repertuar: Wykonawca posługuje się lewą ręką do zatrzymywania dźwięków i intonacji, prawą zaś ruchem łuku i zmiennymi technikami artykulacyjnymi, w tym legato, détaché, staccato, vibrato, spiccato. Skrzypce mają bogaty repertuar od muzyki Baroku po muzykę współczesną; pisali dla nich Bach, Vivaldi, Mozart, Beethoven, Paganini i kompozytorzy XX–XXI wieku. Są także powszechnie używane w muzyce filmowej i w tradycyjnych stylach ludowych.