niðurskurður

Niðurskurður er læknisfræðilegur aðgerð sem felur í sér að fjarlægja hluta líffæris eða vefja. Markmiðið er oft að fjarlægja mein sem valdið sjúkdómi, eins og illkynja vöxt eða langvarandi mein, draga úr einkennum eða endurreisa starfsemi líffærisins. Eftir niðurskurð getur þurft að tengja endann eftir fjarlægingu eða stilla rökvörð í líffærinu til að starfsemi þaðan bati.

Aðferðir við niðurskurð geta verið mismunandi eftir staðsetningu og vef, og þar sem oftast er gerð höfuðhugmyndin að fá sem minnst inn í líkamann. Í opnum niðurskurði er stórt skurð í líkamanum, en í minni inngripum er notaður minni skurður með sjón- og skurðtækjum sem oft stuðla að styttri bati og minni sársauka. Í sumum tilvikum er unnið með endurbyggingu eða tengingu vefja eftir fjarlægingu.

Tilgangur niðurskurðar eru margar og oft lífsnauðsynlegar: krabbamein eða illkynja meinvörp í líffærum, langvarandi sýkingar eða bólga sem svarar ekki öðrum meðferðum, stíflur eða slys sem hindra starfsemi líffæranna, og til að létta einkenni eða bæta lífsgæði. Áhættu- og bótamynd í þessari aðgerð eru breytilegar en athygli vaknar oft fyrir sýkingu, blæðingu, leka í tengingum milli endanna eða skemmdum á nálægum vefjum.

Sögu niðurskurðar má rekja til forna en hún tók stórstígum framförum með vísindalegri tækni og notkun öruggra aðferða í svæfingu og lyfjaöndun á 19. og 20. öld. Í dag eru bæði opnar og minni inngrip aðferðir algengar, með fleiri möguleikum til endurhæfingar og batartíma eftir aðgerð.

---